Translate

Adiantum tenerum “Bicolor Complex”



                เฟินก้านดำ “Bicolor” เป็นหนึ่งในเฟินก้านดำยุคแรกตั้งแต่สมัยที่เราเริ่มปลูกเลี้ยงเฟินเมื่อสิบกว่าปีมาแล้ว ในหนังสืออ้างอิงเล่มแรกของเรา คือ เฟิน สำหรับคนรักเฟินและผู้ปลูกมืออาชีพ (2536) เขียนโดยอาจารย์หม่อมหลวงจารุพันธ์ ทองแถม ยังไม่ปรากฏเฟินชนิดนี้ แต่มีรูปหนึ่งดูคล้าย Marsha’s Pride ซึ่งมีคำบรรยายว่า “เฟินก้านดำลูกผสม หนึ่งในหลายร้อยพันธุ์ของออสเตรเลีย”

ในหนังสือ เฟิน ต้นตระกูลไม้ประดับ (2542) ซึ่งตีพิมพ์ในเวลาต่อมา บันทึกภาพและชื่อ Adiantum bicolor แต่ยังไม่มีชื่อไทย ส่วนในหนังสือ ปลูกเฟินอย่างมืออาชีพ (2549) ของเราเรียกชื่อเฟินชนิดนี้ทับศัพท์ว่า “เฟินก้านดำไบคัลเลอร์” จนกระทั่งถึงหนังสือ Ferns (2550) จึงปรากฏชื่อไทยเป็นครั้งแรกว่า “เฟินก้านดำปีกแมลงภู่”
Adiantum tenerum cv. Bicolor


Adiantum tenerum cv. Bicolor ได้ชื่อมาจากยอดอ่อนสีแดงอมส้ม ยังมีเฟินก้านดำอีกชนิดหนึ่งที่มีลักษณะเดียวกันทุกประการ แตกต่างเพียงยอดอ่อนที่มีสีเขียว ได้รับการบันทึกไว้ในหนังสือ Maidenhair Ferns in Cultivation (2528) ในชื่อ Adiantum tenerum cv. Japonicum เฟินดังกล่าวเป็นเฟินสะสมตั้งแต่ยุคแรกๆ ของเรา แต่กลับไม่ค่อยเป็นที่รู้จักในเมืองไทย

Adiantum tenerum cv. Japonicum


นอกจากนี้ยังมีเฟินก้านดำหลายชนิดที่มีลักษณะคล้ายคลึงกับ “Bicolor” เราเรียกชื่อเฟินกลุ่มนี้ว่า Adiantum tenerum Bicolor Complex” ได้แก่

Adiantum tenerum cv. Pacific May


Adiantum tenerum cv. Pacific May เฟินพันธุ์ปลูกจากออสเตรเลีย เป็นเฟินเก่าแก่ที่ปลูกเลี้ยงกันมานาน เราได้ต้นแรกจากลุงสุวรรณ แสงสุดใจ เมื่อนานมาแล้ว แกเรียกชื่อว่า “เฟินก้านดำใบพัด” จุดเด่นคือช่อใบยาวอ่อนช้อย ใบย่อยรูปพัด ขอบใบย่อยแตกเป็นพูถี่ลึก ยอดอ่อนสีเขียว ให้สปอร์ยาก ยังไม่เคยพบเฟินที่เพาะจากสปอร์ในเมืองไทย

Adiantum tenerum cv. Marsha’s Pride


Adiantum tenerum cv. Marsha’s Pride เป็นเฟินพันธุ์ปลูกจากออสเตรเลียที่เก่าแก่อีกชนิดหนึ่ง  ลักษณะคล้าย Pacific May ต่างกันที่ขอบใบย่อยแฉกไม่ลึก แต่กว้างกว่าและบิดเป็นลอน ยอดอ่อนสีเขียว ให้สปอร์ยาก มีผู้เพาะสปอร์ได้ แต่ไม่มาก

Adiantum tenerum cv. Marsha’s Pride Roseum




Adiantum tenerum cv. Marsha’s Pride Roseum* เฟินต้นแม่พันธุ์เกิดในสวนของเราเมื่อหลายปีก่อน หลังจากนั้นเราได้ขายให้ลูกค้าท่านหนึ่ง ซึ่งนำไปเลี้ยงจนเจริญเต็มที่ และเก็บสปอร์มาเพาะได้เฟินที่มีลักษณะเดียวกับแม่พันธุ์ คือ ดูคล้าย Marsha’s Pride แต่มียอดอ่อนสีแดง เราเคยซื้อเฟินขนาดเล็กกลับมาจำหน่ายในชื่อไทยว่า “มาช่าไพรด์ยอดแดง” ส่วนป้าแอ๊ด (มัลลิกา สุคนธรักษ์) ได้เรียกชื่อเฟินดังกล่าวเล่นๆ ว่า “มาช่ากลาย” จุดเด่นคือให้สปอร์ง่ายกว่าพันธุ์ยอดสีเขียว

Adiantum tenerum cv. Marsha’s Pride Roseum

อนึ่ง ในหนังสือ Maidenhair Ferns in Cultivation ระบุว่า Adiantum tenerum cv. Marsha’s Pride มีทั้งพันธุ์ยอดเขียวและยอดแดง
* หมายเหตุ : เป็นชื่อที่เราตั้งเอง

Adiantum tenerum cv. Chicken Skin

Adiantum tenerum cv. Chicken Skin เป็นเฟินที่เรานำเข้าจากอินโดนีเซียเมื่อประมาณ 3 ปีมาแล้ว ลักษณะช่อใบคล้าย Bicolor แต่ใบย่อยแตกเป็นฝอยละเอียดเหมือนเฟินก้านดำกลุ่ม Fimbriatum ก้านใบยาว  ยอดอ่อนสีเขียวเรื่อชมพูจางๆ เพิ่งเริ่มให้สปอร์

Adiantum tenerum cv. Sate


Adiantum tenerum cv. Sate เป็นเฟินที่คุณแซมนำเข้าจากอินโดนีเซีย จุดเด่นคือยอดอ่อนสีแดงเข้ม  ก้านใบชูตั้งแข็งแรง คุณแซมบอกว่าเห็นแล้วนึกถึงหมูสะเต๊ะ จึงเป็นที่มาของชื่อ
คุณบิส-นักสะสมเฟินก้านดำให้ข้อมูลแก่เราว่า เฟินก้านดำสะเต๊ะมี 2 พันธุ์ คือ ใบเล็กและใบใหญ่ ที่แพร่หลายส่วนมากเป็นพันธุ์ใบเล็กซึ่งให้สปอร์ยากกว่าพันธุ์ใบใหญ่

Adiantum tenerum cv. Jamaica

เปรียบเทียบ Chicken Skin (ซ้าย) กับ Jamaica (ขวา)


Adiantum tenerum cv. Jamaica เป็นเฟินที่คุณแซมนำเข้าจากอินโดนีเซียอีกชนิดหนึ่ง ดูเผินๆ ลักษณะคล้ายกับ Chicken Skin แต่ก้านใบสั้นกว่า ใบย่อยกว้างกว่า และแตกกอมากกว่า ยอดอ่อนมีสีเขียว ให้สปอร์ยาก

Adiantum tenerum “Chiapus Roseum


Adiantum tenerum “Chiapus Roseum เป็นเฟินที่เราได้มาจากอินโดนีเซียเพียงต้นเดียวก่อนที่จะนำเข้า Chicken Skin ซึ่งตอนแรกเข้าใจผิดว่าเป็นพันธุ์เดียวกัน เดิมเราเรียกชื่อว่า “Chicken Skin ยอดแดง” เพราะคาดว่ากลายพันธุ์จาก Chicken Skin จุดเด่นคือยอดอ่อนสีแดงเข้ม แต่เมื่อเลี้ยงทั้งสองชนิดเทียบกันเป็นเวลานาน  พบว่าต้นยอดแดงมีขนาดกะทัดรัดกว่า ลักษณะต้นคล้ายเฟินก้านดำสะเต๊ะมากกว่า อาจเป็นไปได้ว่ากลายพันธุ์จากสะเต๊ะ เราจึงตั้งชื่อให้ใหม่ว่า  “Chiapus Roseum” ตามชื่อสถานที่ที่นำมา และหลีกเลี่ยงการเขียนด้วย cv. เนื่องจากยังไม่สามารถขยายพันธุ์ได้เป็นจำนวนมาก


ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น